Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego – wiedza wcale nietajemna
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego (IBP) to podstawowy dokument, jakiego wymaga underwriter podczas analizy ofert dla firm o zwiększonym ryzyku powstania ognia. Stąd warto poddać go głębszej analizie.
Jeszcze do niedawna hasło IBP kojarzone było z „tabliczkami” instrukcji przeciwpożarowej ogólnej zawierającej informacje ogólne wraz z telefonem alarmowym do straży pożarnej. Dzisiaj jednak wszyscy zdają sobie sprawę, że IBP to dokument bardziej rozbudowany, w swojej objętości bliski np. pracy magisterskiej.
Podstawa prawna
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego to dokument, który swoją zawartość zawdzięcza przepisom Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.
Kto musi posiadać IBP
Do posiadania aktualnej instrukcji bezpieczeństwa pożarowego zobowiązani są właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów:
- użyteczności publicznej np.: szkoły i przedszkola, szpitale, teatry, kina, lokale gastronomiczne czy biurowe;
- zamieszkania zbiorowego, w tym domy opieki zdrowotnej i sanatoria, domy wczasowe, pensjonaty, hotele itd.;
- produkcyjnych, magazynowych i inwentarskich, ale tylko tych, w których istnieją strefy zagrożenia wybuchem lub:
1) kubatura brutto lub część będąca strefą pożarową przekracza 1 000 m3,
2) kubatura brutto przekracza 1 500 m3 w przypadku budynków inwentarskich,
3) strefa pożarowa innego niż budynek obiektu posiada więcej niż 1 000 m2 powierzchni.
Kto może sporządzić IBP?
Instrukcje bezpieczeństwa pożarowego mogą być sporządzane przez osoby spełniające jedno z poniższych kryteriów:
- posiadają tytuł zawodowy technika pożarnictwa,
- posiadają wykształcenie wyższe i ukończone szkolenie specjalistów ochrony przeciwpożarowej,
- posiadają wykształcenie wyższe na kierunku inżynieria bezpieczeństwa pożarowego,
- posiadają wykształcenie średnie i ukończone szkolenie inspektorów ochrony przeciwpożarowej,
- uzyskały uznanie kwalifikacji do wykonywania technika pożarnictwa w toku postępowania o uznanie nabytych w państwach członkowskich UE.
Elementy IBP
Podstawą prawidłowo wykonanej instrukcji bezpieczeństwa pożarowego jest szczegółowa lustracja mienia na gruncie. Czynności, które należy wykonać celem prawidłowego opracowania dokumentu są ściśle skorelowane z rodzajem obiektu, sposobem jego użytkowania i występujących w nim procesów technologicznych. Mając ich świadomość i pełen obraz, osoba sporządza instrukcję w oparciu o określone w rozporządzeniu elementy.
Zgodnie z rozpoznaną charakterystyką obiektu i zachodzących w nim procesów, osoba sporządzająca IBP określa:
- warunki ochrony przeciwpożarowej wynikające z przeznaczenia, sposobu użytkowania, prowadzonego procesu technologicznego, magazynowania (składowania) i warunków technicznych obiektu, jak np. zagrożenie wybuchem;
- wyposażenie w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice oraz sposoby poddawania ich przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym
- sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia;
- sposoby zabezpieczenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym, jeżeli takie prace są przewidywane;
- warunki i organizację ewakuacji ludzi oraz praktyczne sposoby ich sprawdzania;
- sposoby zapoznania użytkowników obiektu, w tym zatrudnionych pracowników, z przepisami przeciwpożarowymi oraz treścią przedmiotowej instrukcji;
- zadania i obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej dla osób będących ich stałymi użytkownikami;
- plany obiektów oraz terenu przyległego, z uwzględnieniem graficznych danych dotyczących w szczególności:
1) wymiarów, odległości od obiektów sąsiadujących,
2) parametrów pożarowych występujących substancji palnych,
3) występującej gęstości obciążenia ogniowego,
4) stref pożarowych,
5) kategorii zagrożenia ludzi,
6) lokalizacji stref zagrożenia wybuchem,
7) miejsc usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, hydrantów zewnętrznych i innych źródeł wody do celów przeciwpożarowych oraz dróg pożarowych;
- wskazanie osób lub podmiotów opracowujących instrukcję.
Jak często należy aktualizować IBP?
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego powinna być poddawana okresowej aktualizacji, co najmniej raz na 2 lata, jak również, a może przede wszystkim po zmianach sposobu użytkowania obiektu lub procesu technologicznego, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpożarowej.
Gdzie powinna być umieszczona IBP?
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego powinna się znajdować w miejscach dostępnych dla ekip ratowniczych, aby akcja ratownicza mogła przebiegać sprawnie, niosąc za sobą jak najmniejszą skalę zniszczeń. Niestety nasze doświadczenia pokazują, że IBP jest przechowywana najczęściej wśród dokumentów dotyczących przeglądów budowlanych, elektrycznych itp., pod kluczem właściciela lub zarządcy. Dobrym rozwiązaniem jest umieszczenie wyciągu z IBP zawierającego warunki ochrony przeciwpożarowej oraz plany budynku w ogólnodostępnej i przezroczystej skrzynce z opisem: w „razie potrzeby zbij szybkę”.
Podsumowanie
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego przygotowana w sposób profesjonalny to zbiór informacji, wskazówek i zaleceń, których przestrzeganie znacząco zmniejsza ryzyko powstania pożaru. Pozwala świadomie zarządzać obiektem i jego infrastrukturą, realizując jednocześnie obowiązki nakładane przez prawo.
Dla zakładu ubezpieczeniowego właściwie sporządzona i przysposobiona instrukcja bezpieczeństwa pożarowego w dużym stopniu eliminuje ryzyko moralne i motywacyjne.
Dla Klienta natomiast podnosi komfort negocjacji z zakładem ubezpieczeniowym zarówno pod względem zakresu jak i poziomu składki.
Informacje na podstawie Zespółu Underwritingu MSP nr 2 – PZU